Bóng đá luôn là môn thể thao được ưa chuộng. Với sự tiến bộ của công nghệ và tính cạnh tranh công bằng, VAR đã bắt đầu được áp dụng trong các trận đấu bóng đá ngày nay. Sau hàng loạt thử nghiệm và triển khai, trận đấu đã trở nên rõ ràng và công bằng hơn. Đây chính là lý do tại sao VAR lại thu hút được nhiều sự chú ý đến vậy. Vậy, công nghệ VAR là gì ? Hãy cùng tìm hiểu về nó và cách thức hoạt động của nó.
Mục Lục Bài Viết
Công nghệ VAR là gì?
VAR là viết tắt của Video Assistant Referee (Trợ lý Trọng tài Video). Điều này có nghĩa là công nghệ này, bên cạnh việc ghi hình video, còn được sử dụng để hỗ trợ trọng tài trong suốt trận đấu, cho phép họ xác định xem có xảy ra lỗi, đá phạt hay bóng ra ngoài sân hay không. Công nghệ VAR đã được sử dụng kể từ World Cup 2018 và tỏ ra kém hiệu quả, đặc biệt là khi trọng tài ở xa hơn và không thể nhìn thấy lỗi bằng mắt thường.
Theo tin tức từ Lucky88, giá trị của công nghệ VAR đã được chứng minh sau một thời gian sử dụng, đặc biệt là trong các trận đấu quan trọng như chung kết. Việc sử dụng công nghệ này giúp người hâm mộ cảm thấy an toàn và thoải mái khi nhận phạt đền, một công nghệ thiết yếu trong bóng đá hiện đại.
Các trường hợp sử dụng VAR
Theo quy định của IFAB (2025), VAR chỉ được sử dụng trong bốn tình huống cụ thể để tránh gián đoạn không cần thiết cho trận đấu:
- Mục tiêu/mục đích bị hủy bỏ:
- Kiểm tra lỗi trước khi ghi bàn (việt vị, phạm lỗi, bóng ra ngoài biên)
- Ví dụ: Bàn thắng của Kylian Mbappé trong trận đấu giữa Pháp và Tây Ban Nha (Nations League 2021) đã bị từ chối do lỗi việt vị.
- Hình phạt:
- Xác định xem lỗi xảy ra bên trong hay bên ngoài khu vực phạt đền.
- Ví dụ, trong trận chung kết World Cup 2022, Argentina được hưởng quả phạt đền sau khi VAR xác nhận Di Maria phạm lỗi.
- Thẻ đỏ trực tiếp:
- Hãy chú ý đến những lỗi nghiêm trọng (như pha vào bóng nguy hiểm) để xác định khi nào bạn nên rút thẻ đỏ.
- Ví dụ, thẻ đỏ mà Frenkie de Jong (Hà Lan) phải nhận tại Euro 2020 đã được VAR xem lại.
- Nhận dạng sai:
- Đảm bảo trọng tài đưa ra những lỗi thích hợp (thẻ vàng/đỏ) cho cầu thủ.
- Ví dụ: Một pha phạm lỗi giữa hai cầu thủ cùng đội trong Giải Ngoại hạng Anh 2020 đã được VAR sửa lỗi.
Lưu ý: VAR không áp dụng trong trường hợp có thẻ vàng thứ hai hoặc các tình huống không chắc chắn (ví dụ: lỗi nhỏ, bất đồng chung).
Ưu và nhược điểm của VAR
Ưu điểm
- Tăng tính công bằng: Theo như những người từng nạp tiền Lucky88 được biết, số lượng lỗi của trọng tài giảm đáng kể (theo UEFA, lỗi của trọng tài sẽ giảm 15% tại Champions League từ năm 2019 đến năm 2025).
- Chính xác: Đặc biệt là lỗi việt vị (sử dụng công nghệ hiện trường, lỗi nhỏ hơn 1 cm) và lỗi trong khu vực phạt đền.
- Bảo vệ người chơi: Giảm nguy cơ chấn thương bằng cách phát hiện các cuộc ẩu đả nguy hiểm.
- Một điểm nữa làm tăng thêm sự phấn khích là các quyết định của VAR có thể thay đổi kết quả trận đấu, chẳng hạn như hủy bỏ bàn thắng hoặc trao quả phạt đền vào phút cuối.
Nhược điểm
- Gián đoạn trò chơi: Thời gian xem xét của VAR (đôi khi kéo dài tới 3-5 phút) làm chậm trò chơi, gây khó chịu cho cả khán giả và cầu thủ.
- Vấn đề: Ngay cả trên video, quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài, điều này có thể dẫn đến tranh cãi (ví dụ, ngay cả khi nghe từ khoảng cách vài inch cũng có thể gây tức giận).
- Chi phí cao: VAR khá tốn kém để lắp đặt (khoảng 1-2 triệu đô la Mỹ/mùa), khó triển khai ở các giải đấu nhỏ như V.League (Việt Nam sẽ thử nghiệm VAR từ năm 2024).
- Phản ứng của người hâm mộ: Một số người hâm mộ cho rằng VAR đang phá hỏng bầu không khí tự nhiên của bóng đá. Có rất nhiều bài đăng chỉ trích VAR vì “phá hỏng sự thú vị” khi bàn thắng bị từ chối trong phim X (2025).
VAR hoạt động như thế nào trong các trận đấu bóng đá?
Cách VAR hoạt động trong mọi tình huống trong bóng đá:
- Trong trường hợp xảy ra sự cố bất ngờ mà trọng tài không thể lường trước, trọng tài video sẽ đưa ra hướng dẫn qua radio. Trong trường hợp này, trọng tài sẽ giơ một hình vuông để báo hiệu rằng ông/bà ấy sẽ xem lại video trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
- Về mặt tài chính, trọng tài sẽ tiếp tục xem lại băng ghi hình sau khi trận đấu tạm dừng. Từ video này, trọng tài sẽ xác định tình huống có nghiêm trọng hay không. Nếu không có lỗi, trọng tài sẽ ra hiệu cho trận đấu tiếp tục. Tuy nhiên, nếu có lỗi, trọng tài sẽ thổi còi và đưa ra quyết định tiếp theo.
- Một tình huống khác là khi trọng tài nhìn thấy một tình huống quan trọng trong trận đấu mà khó giải thích. Trong trường hợp này, trọng tài trên sân sẽ đánh dấu tình huống bằng cách vẽ một hình chữ nhật trên màn hình. Trọng tài video sau đó sẽ xem xét tình huống và chuyển thông tin đến trọng tài chính để đưa ra quyết định cuối cùng.
Mặc dù có công nghệ VAR, trọng tài vẫn phải đưa ra quyết định trên sân và không có thẩm quyền dừng trận đấu. Trọng tài chỉ có thể dừng trận đấu để kiểm tra với VAR nếu bóng ra ngoài biên hoặc đi vào khu vực trung lập.
Công nghệ VAR trong bóng đá mới nhất
- Độ phổ biến trên toàn thế giới: VAR được sử dụng ở một số giải đấu lớn (Ngoại hạng Anh, La Liga, Serie A, Bundesliga, World Cup, Champions League), trong khi một số giải đấu nhỏ hơn (như V-League) đã bắt đầu thử nghiệm nhưng vẫn gặp phải hạn chế về chi phí và công nghệ.
- Phát triển công nghệ:
- Công nghệ việt vị bán tự động: Lần đầu tiên được giới thiệu tại World Cup 2022, công nghệ này phát hiện lỗi việt vị trong vòng 5-10 giây bằng trí tuệ nhân tạo và cảm biến bóng, và đang được sử dụng rộng rãi tại Champions League 2024/25.
- VAR 3D: Trong một số cuộc thi, hình ảnh 3D hiện được sử dụng để phân tích va chạm chính xác hơn.
- Thống kê: Theo Opta (2025), VAR thay đổi khoảng 5-7% quyết định của trọng tài trong mỗi mùa giải Ngoại hạng Anh, trong đó 60% liên quan đến thính giác.
- Việt Nam: League IV đang chuẩn bị thử nghiệm VAR, đặc biệt là ở các trận đấu lớn (như Hà Nội-Viettel), từ mùa giải 2024 nhưng vẫn chưa triển khai đầy đủ do thiếu trang thiết bị và đào tạo trọng tài.
Công nghệ VAR là gì ? Có thể nói rằng sự phát triển của công nghệ VAR đã làm cho bóng đá trở nên toàn diện và hấp dẫn hơn. Trước đây, trọng tài thường bị chỉ trích vì những trận đấu đã qua, và điều này được nhiều người mong muốn. Do đó, việc triển khai công nghệ này giúp tăng cường tính bảo mật và công bằng.
